သံသယမ်ားႏွင့္ ျပည့္ေနေသာ ထား၀ယ္စီမံကိန္း
ထိုင္းႏိုင္ငံသည္ ၎ပိုင္ အက္ဒမန္ကမ္း႐ိုးတန္းတြင္ ဆိပ္ကမ္းတခု
တည္ေဆာက္ေတာ့မည့္ အစီအစဥ္သစ္တခုု ေရးဆြဲေနသည္ဟုု ၾကားသိရသျဖင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ကမ္း႐ိုးတန္း ထား၀ယ္တြင္ ေဒၚလာ
ဘီလီယံေပါင္းမ်ားစြာ အကုန္အက်ခံ တည္ေဆာက္မည့္ အႀကီးစားစက္မႈဇုန္တခု
ဖန္တီးေရးအိမ္မက္ကို အဆံုးသတ္ေတာ့မည္ဟု အရိပ္အျမြက္ ျပလုိက္ျခင္းလည္း
ျဖစ္ႏိုုင္သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားအၾကား နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာအရ ပထမဦးဆံုုးအႀကိမ္အျဖစ္ သေဘာတူခဲ့သည့္ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမွာ ယခုအခါ တဝက္တပ်က္ ျဖစ္ေတာ့မည္ေလာ။
ေရနံတင္သေဘာၤမ်ားအတြက္ ဆိပ္ကမ္းမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရနံဓာတုပစၥည္းစက္႐ံု တည္ေဆာက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားအပါအ၀င္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္သည္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက အေျပာင္းအလဲမ်ား မလုုပ္သည့္အခ်ိန္အထိ တိုးတက္မႈတစံုုတရာ မရိွခဲ့ေပ။ အေျပာင္းအလဲမ်ားလုပ္ခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းမ်ားတြင္သာ တတိယၾကားခံ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့မ်ား ရလာႏိုင္ေသာ အလားအလာ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္း၏ အဓိကလိုင္စင္ရ လုုပ္ငန္းရွင္တခုျဖစ္ေသာ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း အီတလီ-ထိုင္း ေဆာက္လုပ္ေရးကုုမၺဏီ (Italian-Thai Development – ITD) က အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီဘီယံ ၅၀ တန္ စီမံကိန္းႀကီးကို ထုတ္ေဖာ္ျပသလိုက္ၿပီး PTT ကဲ့သို႔ေသာ ထိုင္းအစိုးရပိုင္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီးပြားေရးကုမၸဏီႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို စတင္ဆြဲေဆာင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံ၏ အိပ္ေမာက်ေနေသာ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေက်းလက္ေဒသ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမႈကို အစေဖာ္ေပးႏိုင္မည့္ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းသည္ ေျချမန္လက္ျမန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ပံု ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွစ၍ လုုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုုင္းသြားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ စက္မႈလုပ္ငန္းကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ ႐ုတ္ခ်ည္းဆိုသကဲ့သို႔ ရန္ကုန္အနီးတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း လုပ္ငန္းကို ပိုစိတ္၀င္စားဟန္ေပၚေနသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ ထိုုင္းအစိုးရသည္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ရွိ ပက္ဘရာ (Pak Bara) တံငါရြာေလးအနီး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေရပိုင္နက္ အက္ဒမန္ပင္လယ္တြင္ ဆိပ္ကမ္းတခုတည္ေဆာက္ရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္က သေဘာတူခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
အဆိုပါ မေမွ်ာ္လင့္သည့္ အံ့အားသင့္စရာ အစီအစဥ္သစ္ကို ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွ Port Strategy မဂၢဇင္းႀကီးက ထုိင္းႏိုင္ငံ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဒု၀န္ႀကီး ခ်က္ခ်ာ့တ္ စစ္တီပန္႔ (Chadchart Sittipunt) ကို ကိုးကား၍ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခဲ့သည္။
“ပက္ဘရာတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တြန္းအားျဖစ္ေစသည့္အခ်က္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထား၀ယ္ဆိပ္ကမ္း လုပ္ငန္းစီမံကိန္းအတြက္ မေရရာမႈမ်ား မ်ားလာေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္” ဟုု Port Strategy မဂၢဇင္းႀကီးတြင္ ေရးသားထားသည္။
“အကယ္၍ ထား၀ယ္စီမံကိန္း ဆက္ျဖစ္သည္ဆိုပါက ပက္ဘရာဆိပ္ကမ္းကို အရန္လုပ္ငန္းတခုအျဖစ္ ဆက္ထားၿပီး အကယ္၍ ထား၀ယ္စီမံကိန္း လံုး၀မျဖစ္ေတာ့ပါက ကုန္းတြင္းပိုင္း အကန္႔အသတ္ရွိသည့္တိုင္ ပက္ဘရာဆိပ္ကမ္းသည္ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြက္ အသံုး၀င္ေသာ ဆိပ္ကမ္းတခု ျဖစ္လာမည္ဟု ဒု၀န္ႀကီး စစ္တီပန္႔က ေကာက္ခ်က္ခ်ေျပာဆိုခဲ့သည္” ဟု အဆိုပါ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထား၀ယ္စီမံကိန္း လုပ္ငန္းက ယခုအခါ ျမန္မာအစိုးရ မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ လတ္တေလာတြင္ ရပ္ဆိုင္းထားရၿပီး လုပ္ငန္းတည္ေဆာက္သူမ်ားကလည္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုိသူမ်ား ရွာေနေၾကာင္း မဂၢဇင္းတြင္ ဆက္လက္ ေရးသားထားသည္။
အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီသည္ ထား၀ယ္လုပ္ငန္း စတင္ရန္အတြက္ ေငြရွာေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက႑ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားကမူ ေစာင့္ၾကည္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ေနေၾကာင္း မဂၢဇင္းတြင္ ဒု၀န္ႀကီး စစ္တီပန္႔ကို ကိုုးကား ေဖာ္ျပထားသည္။
ထား၀ယ္လုုပ္ငန္း စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မႈ ရပ္တန႔္သြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အီတလီ-ထိုင္း ကုမၸဏီက တည္ေဆာက္မည့္ မီဂၢါ၀ပ္ ၄၀၀၀ ထုတ္ေပးႏုိင္ေသာ ေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္အားေပး စက္႐ံုအား ျမန္မာအစိုးရက ပိတ္ပင္ခဲ့သည့္ အခ်က္တခ်က္လည္း ပါ၀င္ႏိုင္သည္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုက ထုုတ္မည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အမ်ားစုကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားထက္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ ေရာင္းခ်ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ေနာက္ပိုင္းတြင္ သိရိွခဲ့ရသည္။
မၾကာေသးခင္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဂ်ပန္ခရီးစဥ္အတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ရွိ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကို သမၼတက စိတ္၀င္စားေၾကာင္း ထုုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့သျဖင့္ အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီ၏ ဆိပ္ကမ္းတည္ေဆာက္ေရး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ပိုု၍ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မဲ့သြားရသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဆူမီတိုမို၊ မစ္ဆူဘီရွီ၊ အီတိုခ်ဳႏွင့္ မာ႐ူေဘနီ ကုုမၸဏီမ်ားမွ ဝါရင့္ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ မာ႐ူေဘနီႏွင့္ ဆူမီတိုမို ကုမၸဏီမ်ားမွ ပညာရွင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံအတြင္း လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစနစ္ ပိုေကာင္းလာေစေရးႏွင့္ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေကာင္းဆံုး လုုပ္ေဆာင္ႏိုုင္မည့္ နည္းပညာအစီရင္ခံစာ ေရးဆြဲရာတြင္ ပါ၀င္ကူညီေပးရန္ ရိွသည္။
“ျဖစ္ႏိုင္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသကေန တခ်ိဳ႕ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရေနသည့္တုိင္ ထား၀ယ္စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ျခင္းက ထိုုင္းႏုိင္ငံအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားႀကီး ရိွႏိုုင္တယ္ဆိုတာ (ျမန္မာအစိုးရက) သိသြားတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းႏုိင္တယ္” ဟု ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ စြမ္းအင္လုပ္ငန္းအႀကံေပး ေကာ္လင္းရီနယ္က ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အလားအလာရိွတဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္႐ိုးတေလွ်ာက္ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြက ထိုင္းနဲ႔ အရမ္းေ၀းလြန္းတယ္။ ထား၀ယ္က်ေတာ့ ဘန္ေကာက္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္နီးတယ္။ ထုိင္းကမ္း႐ိုးတန္း ေတာင္ဖက္စြန္းမွာ ေနာက္ထပ္ ဆိပ္ကမ္းတခု ထပ္တည္မယ္ဆိုတဲ့ ထိုင္းရဲ႕အစီအစဥ္က မဟာဗ်ဴဟာအရေတာ့ လံုး၀ အဓိပၸာယ္မရိွဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္တာက ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုမ်ိဳး မရိွရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ိဳးကို ျမန္မာက ဖယ္ေပးေအာင္လုပ္တဲ့ လွည့္ကြက္လည္း ျဖစ္ႏိုုင္တယ္။ သီလ၀ါ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကေတာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လံုး၀ အဓိပၸာယ္အရိွဆံုုး လုုပ္ငန္းျဖစ္တာေတာ့ က်ိန္းေသေပါက္ပဲ” ဟု ေကာ္လင္းရီနယ္က ေျပာသည္။
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ျဖစ္လာမည္ဆိုပါက သြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ားကိုု ျမွင့္တင္ရန္အတြက္ ေခတ္မီဆိပ္ကမ္းမ်ား လိုအပ္လာေပမည္။ လက္ရိွအေျခအေနတြင္ ကြန္တိန္နာအႀကီး အနည္းငယ္သာ လက္ခံႏိုင္ေသးသည္။
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ တည္ေဆာက္ဆဲ ဆိပ္ကမ္းႏွစ္ခုသည္လည္း အကန္႔အသတ္ရွိ၍ အလြန္ ေ၀းကြာလြန္းသည္။ ထုိႏွစ္ခုမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အနီး စစ္ေတြႏွင့္ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းရိွ ေက်ာက္ျဖဴတို႔တြင္ ျဖစ္သည္။
ထား၀ယ္ဆိပ္ကမ္းသည္ ထုိင္းႏိုင္ငံတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူး ပိုျဖစ္ႏိုင္သကဲ့သိ႔ု စစ္ေတြဆိပ္ကမ္းသည္လည္း အိႏိၵယ၏ ကုန္တြင္းပိတ္အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ပင္လယ္ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ လိုေနသည့္အတြက္ အိႏိၵယအတြက္ ပိုအသုံး၀င္သည္။ လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ အိႏိၵယကုမၸဏီမ်ားသည္ ဆန္တင္ပို႔ေသာ ဆိပ္ကမ္းေဟာင္းကုိ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေရးအတြက္ ေဒၚလာသန္း ၁၂၀ ခန္႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားၾကသည္။
ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း ဆိုသည္မွာလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက သူ၏ ကုန္တြင္းပိတ္ အေနာက္ေတာင္ေဒသမ်ားဆီသို႔ အိႏိၵယသမုဒၵရာအားျဖတ္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပိုက္လိုင္းခ်ိတ္ဆက္အျဖစ္ အသံုးျပဳကာ ေရနံတင္ပို႔လိုေသာ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ဆႏၵရင္းအမွန္သာ ျဖစ္သည္။
“အတိအက်ေျပာရရင္ ထား၀ယ္ဆိုတာ ထိုင္းဇတ္လမ္းတပုဒ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအတြက္ စိတ္၀င္စားမႈ မရိွေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဒီလုုပ္ငန္းဟာ ဆက္ရိွေနဖို႔ အေၾကာင္းမရိွေတာ့ဘူး” ဟု ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံ မက္ကြာေရးတကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမကၡ ေရွာင္ တာနယ္က ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ထား၀ယ္ေဒသအား ေဒသတြင္းဆံုရပ္တခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရိွရန္ ရည္ရြယ္ထားၿပီး ထိုမွတဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိႏိၵယ၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ကဲ့သို႔ေသာ အဓိက အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္၀ယ္မႈ ကြန္ရက္အတြင္းသို႔ အလုိက္သင့္ပါ၀င္သြားႏိုင္သည္ဟု ထုိင္းမ်ားက အခုုိင္အမာ ေျပာေနဆဲျဖစ္သည္။
ထား၀ယ္တြင္ အႀကီးစားဆိပ္ကမ္းတခု ရိွေနျခင္းသည္ မဲေခါင္ေဒသ စီးပြားေရးကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေရး အစီအစဥ္ႏွင့္ အလြန္လုိက္ဖက္သည္ဟု ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုုးတက္မႈ ဘုတ္အဖြဲ႔ ေျပာဆိုသည္။
အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာ ထား၀ယ္ၿမိဳႏွင့္ ထိုင္းဘက္မွ ကန္ခ်ရဘူရီသို႔ ဆက္သြယ္ေပးထားေသာ အသစ္စက္စက္ လမ္းတခု ေဖာက္လုပ္ၿပီးသြားၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီ အႀကီးအကဲ ပရမ္ခ်ိဳင္း ကန္နဆူတ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္အတိုင္း ရွစ္လမ္းသြား အေ၀းေျပးလမ္းမႏွင့္ အျမန္ေမာင္း မီးရထားလမ္း ျဖစ္ရန္အတြက္မူ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ အလြန္နည္းေနသည္။
အစိုးရပိုင္ ေရနံလုပ္ငန္း ကုမၸဏီႀကီး PTT အုပ္စု၊ ထုိင္းအစိုးရက ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပိုင္ေသာ ရပ္ခ်္ဘူရီ လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရးဦးပိုင္ အပါအ၀င္ အီတလီ-ထုိင္းကုမၸဏီႏွင့္ ၎၏ ထုိင္းစီးပြားဖက္ ကုမၸဏီမ်ားက ေမလ သို႔မဟုတ္ ဇြန္လတြင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ထားေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။
WILLIAM BOOT ၏ Dawei in Doubt as Thai Port Talk Grows ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွကူးယူေဖာ္ျပသည္.
ထားဝယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမွ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္တခု (ဓာတ္ပံု - ဧရာဝတီ)
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားအၾကား နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာအရ ပထမဦးဆံုုးအႀကိမ္အျဖစ္ သေဘာတူခဲ့သည့္ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းမွာ ယခုအခါ တဝက္တပ်က္ ျဖစ္ေတာ့မည္ေလာ။
ေရနံတင္သေဘာၤမ်ားအတြက္ ဆိပ္ကမ္းမ်ား တည္ေဆာက္ျခင္း၊ ေရနံဓာတုပစၥည္းစက္႐ံု တည္ေဆာက္ျခင္း လုပ္ငန္းမ်ားအပါအ၀င္ အဆိုပါ လုပ္ငန္းစီမံခ်က္သည္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာစစ္အစိုးရက အေျပာင္းအလဲမ်ား မလုုပ္သည့္အခ်ိန္အထိ တိုးတက္မႈတစံုုတရာ မရိွခဲ့ေပ။ အေျပာင္းအလဲမ်ားလုပ္ခဲ့သည့္ ေနာက္ပိုင္းမ်ားတြင္သာ တတိယၾကားခံ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ေငြေၾကးအေထာက္အပံ့မ်ား ရလာႏိုင္ေသာ အလားအလာ ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္း၏ အဓိကလိုင္စင္ရ လုုပ္ငန္းရွင္တခုျဖစ္ေသာ ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္း အီတလီ-ထိုင္း ေဆာက္လုပ္ေရးကုုမၺဏီ (Italian-Thai Development – ITD) က အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီဘီယံ ၅၀ တန္ စီမံကိန္းႀကီးကို ထုတ္ေဖာ္ျပသလိုက္ၿပီး PTT ကဲ့သို႔ေသာ ထိုင္းအစိုးရပိုင္ ေရနံႏွင့္ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႔ စီးပြားေရးကုမၸဏီႀကီးမ်ား အပါအ၀င္ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုုရီးယားႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို စတင္ဆြဲေဆာင္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုုင္ငံ၏ အိပ္ေမာက်ေနေသာ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းေက်းလက္ေဒသ စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးမႈကို အစေဖာ္ေပးႏိုင္မည့္ ထား၀ယ္ေရနက္ဆိပ္ကမ္း စီမံကိန္းသည္ ေျချမန္လက္ျမန္ျဖင့္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္မည့္ပံု ရိွခဲ့ေသာ္လည္း ယခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွစ၍ လုုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုုင္းသြားခဲ့သည္။
ဂ်ပန္ စက္မႈလုပ္ငန္းကုမၸဏီႀကီးမ်ားသည္ ႐ုတ္ခ်ည္းဆိုသကဲ့သို႔ ရန္ကုန္အနီးတြင္ တည္ေဆာက္မည့္ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း လုပ္ငန္းကို ပိုစိတ္၀င္စားဟန္ေပၚေနသည္။
တခ်ိန္တည္းတြင္ ထိုုင္းအစိုးရသည္ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ရွိ ပက္ဘရာ (Pak Bara) တံငါရြာေလးအနီး၊ ထိုင္းႏိုင္ငံေရပိုင္နက္ အက္ဒမန္ပင္လယ္တြင္ ဆိပ္ကမ္းတခုတည္ေဆာက္ရန္ ၿပီးခဲ့သည့္ ရက္သတၱပတ္က သေဘာတူခြင့္ျပဳခဲ့သည္။
အဆိုပါ မေမွ်ာ္လင့္သည့္ အံ့အားသင့္စရာ အစီအစဥ္သစ္ကို ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွ Port Strategy မဂၢဇင္းႀကီးက ထုိင္းႏိုင္ငံ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ဒု၀န္ႀကီး ခ်က္ခ်ာ့တ္ စစ္တီပန္႔ (Chadchart Sittipunt) ကို ကိုးကား၍ ေဖာ္ထုတ္ေရးသားခဲ့သည္။
“ပက္ဘရာတြင္ တည္ေဆာက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို တြန္းအားျဖစ္ေစသည့္အခ်က္သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ထား၀ယ္ဆိပ္ကမ္း လုပ္ငန္းစီမံကိန္းအတြက္ မေရရာမႈမ်ား မ်ားလာေနျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္သည္” ဟုု Port Strategy မဂၢဇင္းႀကီးတြင္ ေရးသားထားသည္။
“အကယ္၍ ထား၀ယ္စီမံကိန္း ဆက္ျဖစ္သည္ဆိုပါက ပက္ဘရာဆိပ္ကမ္းကို အရန္လုပ္ငန္းတခုအျဖစ္ ဆက္ထားၿပီး အကယ္၍ ထား၀ယ္စီမံကိန္း လံုး၀မျဖစ္ေတာ့ပါက ကုန္းတြင္းပိုင္း အကန္႔အသတ္ရွိသည့္တိုင္ ပက္ဘရာဆိပ္ကမ္းသည္ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြက္ အသံုး၀င္ေသာ ဆိပ္ကမ္းတခု ျဖစ္လာမည္ဟု ဒု၀န္ႀကီး စစ္တီပန္႔က ေကာက္ခ်က္ခ်ေျပာဆိုခဲ့သည္” ဟု အဆိုပါ မဂၢဇင္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ထား၀ယ္စီမံကိန္း လုပ္ငန္းက ယခုအခါ ျမန္မာအစိုးရ မူ၀ါဒ အေျပာင္းအလဲမ်ားေၾကာင့္ လတ္တေလာတြင္ ရပ္ဆိုင္းထားရၿပီး လုပ္ငန္းတည္ေဆာက္သူမ်ားကလည္း ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံလုိသူမ်ား ရွာေနေၾကာင္း မဂၢဇင္းတြင္ ဆက္လက္ ေရးသားထားသည္။
အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီသည္ ထား၀ယ္လုပ္ငန္း စတင္ရန္အတြက္ ေငြရွာေနသည့္အခ်ိန္တြင္ ထိုင္းအစိုးရႏွင့္ ပုဂၢလိက႑ လုုပ္ငန္းရွင္မ်ားကမူ ေစာင့္ၾကည္သည့္နည္းလမ္းႏွင့္ ခ်ဥ္းကပ္ေနေၾကာင္း မဂၢဇင္းတြင္ ဒု၀န္ႀကီး စစ္တီပန္႔ကို ကိုုးကား ေဖာ္ျပထားသည္။
ထား၀ယ္လုုပ္ငန္း စီမံကိန္း တည္ေဆာက္မႈ ရပ္တန႔္သြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားတြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မည့္ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ အီတလီ-ထိုင္း ကုမၸဏီက တည္ေဆာက္မည့္ မီဂၢါ၀ပ္ ၄၀၀၀ ထုတ္ေပးႏုိင္ေသာ ေက်ာက္မီးေသြးဓာတ္အားေပး စက္႐ံုအား ျမန္မာအစိုးရက ပိတ္ပင္ခဲ့သည့္ အခ်က္တခ်က္လည္း ပါ၀င္ႏိုင္သည္။ ေက်ာက္မီးေသြးစက္႐ံုက ထုုတ္မည့္ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား အမ်ားစုကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ေတာင္ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးလုပ္ငန္းမ်ားထက္ ထုိင္းႏုိင္ငံသို႔ ေရာင္းခ်ရန္ ရည္ရြယ္ထားသည္ဟု ေနာက္ပိုင္းတြင္ သိရိွခဲ့ရသည္။
မၾကာေသးခင္က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ ဂ်ပန္ခရီးစဥ္အတြင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ျပင္ရွိ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ ကုမၸဏီႀကီးမ်ားကို သမၼတက စိတ္၀င္စားေၾကာင္း ထုုတ္ေဖာ္ျပသခဲ့သျဖင့္ အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီ၏ ဆိပ္ကမ္းတည္ေဆာက္ေရး အစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ပိုု၍ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မဲ့သြားရသည္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဆူမီတိုမို၊ မစ္ဆူဘီရွီ၊ အီတိုခ်ဳႏွင့္ မာ႐ူေဘနီ ကုုမၸဏီမ်ားမွ ဝါရင့္ စီမံခန္႔ခြဲသူမ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ယခုအခ်ိန္တြင္ မာ႐ူေဘနီႏွင့္ ဆူမီတိုမို ကုမၸဏီမ်ားမွ ပညာရွင္မ်ားသည္ ျမန္မာႏုုိင္ငံအတြင္း လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားေပးစနစ္ ပိုေကာင္းလာေစေရးႏွင့္ သီလ၀ါဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရးအတြက္ အေကာင္းဆံုး လုုပ္ေဆာင္ႏိုုင္မည့္ နည္းပညာအစီရင္ခံစာ ေရးဆြဲရာတြင္ ပါ၀င္ကူညီေပးရန္ ရိွသည္။
“ျဖစ္ႏိုင္တာက ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ ကမ္း႐ိုးတန္းေဒသကေန တခ်ိဳ႕ အက်ိဳးအျမတ္ေတြ ရေနသည့္တုိင္ ထား၀ယ္စီမံကိန္း တည္ေဆာက္ျခင္းက ထိုုင္းႏုိင္ငံအတြက္ အက်ိဳးအျမတ္အမ်ားႀကီး ရိွႏိုုင္တယ္ဆိုတာ (ျမန္မာအစိုးရက) သိသြားတာလည္း ျဖစ္ေကာင္းႏုိင္တယ္” ဟု ဘန္ေကာက္အေျခစိုက္ စြမ္းအင္လုပ္ငန္းအႀကံေပး ေကာ္လင္းရီနယ္က ဧၿပီလ ၂၇ ရက္ေန႔တြင္ ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အလားအလာရိွတဲ့ ဧရာ၀တီျမစ္႐ိုးတေလွ်ာက္ စက္မႈလုပ္ငန္းေတြက ထိုင္းနဲ႔ အရမ္းေ၀းလြန္းတယ္။ ထား၀ယ္က်ေတာ့ ဘန္ေကာက္ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္နဲ႔ ေတာ္ေတာ္နီးတယ္။ ထုိင္းကမ္း႐ိုးတန္း ေတာင္ဖက္စြန္းမွာ ေနာက္ထပ္ ဆိပ္ကမ္းတခု ထပ္တည္မယ္ဆိုတဲ့ ထိုင္းရဲ႕အစီအစဥ္က မဟာဗ်ဴဟာအရေတာ့ လံုး၀ အဓိပၸာယ္မရိွဘူး။ ျဖစ္ႏိုင္တာက ေက်ာက္မီးေသြးေလာင္စာ ဓာတ္အားေပးစက္႐ံုမ်ိဳး မရိွရဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ိဳးကို ျမန္မာက ဖယ္ေပးေအာင္လုပ္တဲ့ လွည့္ကြက္လည္း ျဖစ္ႏိုုင္တယ္။ သီလ၀ါ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကေတာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လံုး၀ အဓိပၸာယ္အရိွဆံုုး လုုပ္ငန္းျဖစ္တာေတာ့ က်ိန္းေသေပါက္ပဲ” ဟု ေကာ္လင္းရီနယ္က ေျပာသည္။
စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားစြာ ေမွ်ာ္လင့္ထားသည့္အတိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ ျဖစ္လာမည္ဆိုပါက သြင္းကုန္၊ ထုတ္ကုန္လုပ္ငန္းမ်ားကိုု ျမွင့္တင္ရန္အတြက္ ေခတ္မီဆိပ္ကမ္းမ်ား လိုအပ္လာေပမည္။ လက္ရိွအေျခအေနတြင္ ကြန္တိန္နာအႀကီး အနည္းငယ္သာ လက္ခံႏိုင္ေသးသည္။
ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ တည္ေဆာက္ဆဲ ဆိပ္ကမ္းႏွစ္ခုသည္လည္း အကန္႔အသတ္ရွိ၍ အလြန္ ေ၀းကြာလြန္းသည္။ ထုိႏွစ္ခုမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အနီး စစ္ေတြႏွင့္ ရမ္းၿဗဲကၽြန္းရိွ ေက်ာက္ျဖဴတို႔တြင္ ျဖစ္သည္။
ထား၀ယ္ဆိပ္ကမ္းသည္ ထုိင္းႏိုင္ငံတြက္ အက်ိဳးေက်းဇူး ပိုျဖစ္ႏိုင္သကဲ့သိ႔ု စစ္ေတြဆိပ္ကမ္းသည္လည္း အိႏိၵယ၏ ကုန္တြင္းပိတ္အေရွ႕ေျမာက္ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ပင္လယ္ႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္ လိုေနသည့္အတြက္ အိႏိၵယအတြက္ ပိုအသုံး၀င္သည္။ လက္ရိွအခ်ိန္တြင္ အိႏိၵယကုမၸဏီမ်ားသည္ ဆန္တင္ပို႔ေသာ ဆိပ္ကမ္းေဟာင္းကုိ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ေရးအတြက္ ေဒၚလာသန္း ၁၂၀ ခန္႔ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားၾကသည္။
ေက်ာက္ျဖဴဆိပ္ကမ္း ဆိုသည္မွာလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက သူ၏ ကုန္တြင္းပိတ္ အေနာက္ေတာင္ေဒသမ်ားဆီသို႔ အိႏိၵယသမုဒၵရာအားျဖတ္၍ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ပိုက္လိုင္းခ်ိတ္ဆက္အျဖစ္ အသံုးျပဳကာ ေရနံတင္ပို႔လိုေသာ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ဆႏၵရင္းအမွန္သာ ျဖစ္သည္။
“အတိအက်ေျပာရရင္ ထား၀ယ္ဆိုတာ ထိုင္းဇတ္လမ္းတပုဒ္ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီအတြက္ စိတ္၀င္စားမႈ မရိွေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဒီလုုပ္ငန္းဟာ ဆက္ရိွေနဖို႔ အေၾကာင္းမရိွေတာ့ဘူး” ဟု ၾသစေတးလ်ႏိုင္ငံ မက္ကြာေရးတကၠသိုလ္မွ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမကၡ ေရွာင္ တာနယ္က ဧၿပီလ ၃၀ ရက္ေန႔က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ထား၀ယ္ေဒသအား ေဒသတြင္းဆံုရပ္တခုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရိွရန္ ရည္ရြယ္ထားၿပီး ထိုမွတဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အိႏိၵယ၊ တ႐ုတ္ႏွင့္ ဗီယက္နမ္ကဲ့သို႔ေသာ အဓိက အာဆီယံအဖြဲ႕၀င္ႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္၀ယ္မႈ ကြန္ရက္အတြင္းသို႔ အလုိက္သင့္ပါ၀င္သြားႏိုင္သည္ဟု ထုိင္းမ်ားက အခုုိင္အမာ ေျပာေနဆဲျဖစ္သည္။
ထား၀ယ္တြင္ အႀကီးစားဆိပ္ကမ္းတခု ရိွေနျခင္းသည္ မဲေခါင္ေဒသ စီးပြားေရးကုန္သြယ္မႈလမ္းေၾကာင္းမ်ား ေပၚေပါက္ေရး အစီအစဥ္ႏွင့္ အလြန္လုိက္ဖက္သည္ဟု ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ အမ်ိဳးသားစီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးဖြံ႕ၿဖိဳးတိုုးတက္မႈ ဘုတ္အဖြဲ႔ ေျပာဆိုသည္။
အိပ္ေပ်ာ္ေနေသာ ထား၀ယ္ၿမိဳႏွင့္ ထိုင္းဘက္မွ ကန္ခ်ရဘူရီသို႔ ဆက္သြယ္ေပးထားေသာ အသစ္စက္စက္ လမ္းတခု ေဖာက္လုပ္ၿပီးသြားၿပီျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ အီတလီ-ထိုင္းကုမၸဏီ အႀကီးအကဲ ပရမ္ခ်ိဳင္း ကန္နဆူတ ေမွ်ာ္မွန္းထားသည့္အတိုင္း ရွစ္လမ္းသြား အေ၀းေျပးလမ္းမႏွင့္ အျမန္ေမာင္း မီးရထားလမ္း ျဖစ္ရန္အတြက္မူ ျဖစ္ႏုိင္ေျခ အလြန္နည္းေနသည္။
အစိုးရပိုင္ ေရနံလုပ္ငန္း ကုမၸဏီႀကီး PTT အုပ္စု၊ ထုိင္းအစိုးရက ၄၅ ရာခုိင္ႏႈန္းပိုင္ေသာ ရပ္ခ်္ဘူရီ လွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္ေရးဦးပိုင္ အပါအ၀င္ အီတလီ-ထုိင္းကုမၸဏီႏွင့္ ၎၏ ထုိင္းစီးပြားဖက္ ကုမၸဏီမ်ားက ေမလ သို႔မဟုတ္ ဇြန္လတြင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ထားေသာ ဆုံးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ေဖာ္မည္ဟု ေျပာဆိုထားသည္။
WILLIAM BOOT ၏ Dawei in Doubt as Thai Port Talk Grows ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုသည္။
ဧရာ၀တီသတင္းဌာနမွကူးယူေဖာ္ျပသည္.
